Οι διαμαρτυρίες των Τ/κ στα κατεχόμενα ξεκίνησαν ως αντίδραση στα οικονομικά μέτρα, αλλά εξελίχτηκαν σε εναντίωση προς την πολιτική της Τουρκίας.
Στις ελεύθερες περιοχές είχαμε υπερβολές. Στην μια άκρη, το ΑΚΕΛ είδε τις διαμαρτυρίες ως «λαϊκό ξεσηκωμό» (!) και στο άλλο άκρο, επικράτησε η πλήρης καχυποψία για τα κίνητρα των κινητοποιήσεων. Οι δύο αυτές εκτιμήσεις αντικατοπτρίζουν την προκατάληψη για την σημασία τέτοιων διαμαρτυριών, αν και πρόκειται για αντίθετες προσεγγίσεις. Οι μεν φαντασιώνονται «λαϊκό ξεσηκωμό» αλλά, όταν το 2003-4 υπήρξε εισήγηση για κοινή δυναμική εκδήλωση Ε/κ-Τ/κ ενάντια στην κατοχή, ο δικός τους βουλευτής (επιδοτημένος επαναπροσεγγιστής) εναντιώθηκε και φυσικά συντάχθηκε με την αμερικανική πρεσβεία! Από την άλλη, η υπόδειξη «να μην ασχολούμαστε με τους Τ/κ», είναι κοντόφθαλμη στάση και δεν βοηθά στην αποτίναξη της κατοχής. Όση αξία και αν έχουν οι εκ των υστέρων αναλύσεις, το δύσκολο είναι η διαμόρφωση πολιτικής στην κρίσιμη ώρα. Την ώρα των εξελίξεων που τα πράγματα είναι ρευστά και όχι μετά από δεκαετίες ή αιώνες, όταν τα πράγματα έχουν κριθεί και εδραιωθεί. Η διορατικότητα λοιπόν ως πολιτική αρετή έχει αξία όταν αφορά το παρόν και το μέλλον, όχι το παρελθόν.
Ομολογουμένως, προκαλεί ιδιαίτερα όταν εκείνοι που το 2004 ήσαν στο λάθος μέρος της Ιστορίας, θέλουν σήμερα να αποδείξουν στον κυπριακό ελληνισμό την … διορατικότητά τους. Σε άρθρο για τους Τουρκοκύπριους, αξιωματούχος του ΔΗΣΥ του ανανικού περίγυρου θρηνεί διότι το 2003-4 «οι Τ/κ είχαν βγει στους δρόμους … αξιώνοντας την επανένωση του νησιού και την ειρηνική συμβίωση με τους Ε/κ, καθώς … θα επιτυγχανόταν με την ένταξη μιας επανενωμένης Κύπρου στην Ε.Ε.». Είναι εκπληκτικό πως προσαρμόζονται οι διαμαρτυρίες των Τ/κ ώστε να βολεύουν σήμερα. Εκείνο που το άρθρο εννοεί είναι πως με το σχέδιο Ανάν θα ήμασταν όλοι … ευτυχισμένοι: έποικοι, Τουρκοκύπριοι, το ζεύγος Όραμς και λοιποί σφετεριστές Ε/κ περιουσιών και άλλοι. Δεν γράφει όμως ότι χαμένοι θα ήμασταν οι Ε/κ που αντέξαμε στην προσφυγιά καρτερώντας με την ψυχή στο στόμα να λήξει η κατοχή. Δεν λέει πως για χίλιους λόγους, ο κυπριακός ελληνισμός ως ιστορική ύπαρξη θα είχε μπει σε πορεία θανάτου ενώ άλλοι θα ήσαν ευτυχισμένοι.
Τα εκ των υστέρων «πάνσοφα» προκαλούν ιδιαίτερα, είτε πρόκειται για τους Τ/κ, για το φυσικό αέριο και άλλα. Άλλη περίπτωση παραμένει πολιτικός που το 2004 πρόβαλλε την φοβέρα της τιμωρίας των ΗΠΑ αν πούμε «ΟΧΙ» και σήμερα μας νουθετεί πώς να διαχειριστούμε σωστά τον ενεργειακό μας πλούτο! Αυτός που προφανώς γνώριζε –διετέλεσε και αρμόδιος Υπουργός- το «μυστικό» του σχεδίου Ανάν γύρω από τον υποθαλάσσιο ενεργειακό πλούτο της Κύπρου και την συνομωσία Τουρκίας-Αγγλίας, στην κρίσιμη ώρα ΔΕΝ μίλησε. Το «κρυμμένο» μυστικό για το θέμα αυτό, είναι γνωστό πως πρωτοστατήσαμε στην αποκάλυψή του. Σήμερα, ο πολιτικός αυτός παρουσιάζεται στα ΜΜΕ για να μας διδάξει πως να διαχειριστούμε το τόσο σημαντικό κεφάλαιο που γλύτωσε επειδή ο κόσμος δεν τον άκουσε στην κρίσιμη ώρα!
Ειδικά για τους Τ/κ η πολιτική έπρεπε να είναι η εμπέδωση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κοινού κράτους για όλους, Ε/κ και Τ/κ, στην βάση της ισότητας των πολιτών. Αυτό σημαίνει πολιτική διορατικότητα με αξιοποίηση όλων των μέσων. Δυνατότητες ΥΠΗΡΞΑΝ, ιδίως από τότε που άνοιξαν τα οδοφράγματα. Πολιτική που να αντιμετωπίζει κάθε Τ/κ και Ε/κ με ίδια δικαιώματα και ίδιες υποχρεώσεις, ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΕ. Έτσι, οι Τ/κ οδηγούν στις ελεύθερες περιοχές με άδεια του κατοχικού καθεστώτος, διαπερνούν την γραμμή με επίδειξη ταυτότητας του καθεστώτος και άλλα. Ας σκεφτούμε προς στιγμή το αντίθετο, μια πολιτική που θα εξισώνει τους πολίτες και θα στοχεύει στο αυτονόητο: ότι το Κυπριακό πρόβλημα υπάρχει λόγω Τουρκίας.
Κώστας Μαυρίδης
