Μετά την αίτηση της Κύπρου για την αποστολή οικονομικής βοήθειας από την ΕΕ τον Ιούνιο του 2012, οι διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα έχουν αρχίσει και γίνονται πιο συγκεκριμένες. Γράφει ο Philine Schuseil
Iστολόγιο Bruegel
Aπόδοση: Capital.gr
Η συζήτηση στη Γερμανία για την πιθανή αποστολή οικονομικής ενίσχυσης το ποσόν της
οποίας εκτιμάται ότι θα κυμαίνεται μεταξύ των 12 και 17,5 δισ. ευρώ για την περίοδο 2013-2016 επικεντρώνεται στον κυπριακό χρηματοοικονομικό τομέα, ο οποίος δεν έχει και την καλύτερη φήμη.
Στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης, η Κύπρος και οι τράπεζές της θεωρούνται ευρέως, δικαίως ή αδίκως, ως φορολογικός παράδεισος και βάση για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.
Το Spiegel online μίλησε ήδη από το Νοέμβριο του περασμένου έτους σχετικά με μια γερμανική έκθεση των μυστικών υπηρεσιών που αποκαλύπτει ότι αυτοί που θα επωφεληθούν κυρίως από την λόγω ενίσχυση μπορεί να είναι οι πλούσιοι Ρώσοι που έχουν επενδύσει σε κυπριακές τράπεζες χρήματα των οποίων η προέλευση είναι παράνομη. Και πράγματι, αυτό φαίνεται να είναι το κύριο σημείο που κάνει τη γερμανική κοινή γνώμη να διστάζει να εγκρίνει την ενίσχυση αυτή.
Ο Florian Kolf γράφει στη στήλη του στην Handelsblatt στις 10 Ιανουαρίου ότι η συζήτηση για την οικονομική ενίσχυση προς την Κύπρο αντανακλά το γενικό παραλογισμό των προγραμμάτων διάσωσης της ΕΕ συνεχίζει με την παρουσίαση των ακόλουθων γεγονότων:
Μια χώρα μέλος της Ευρωζώνης, της οποίας το επιχειρηματικό μοντέλο βασίζεται στο ξέπλυμα χρήματος για πλούσιους Ρώσους, το γεγονός ότι μια τέτοιου είδους ενίσχυση θα καταλήξει κατά πάσα πιθανότητα κατ’ ευθείαν στις τσέπες αυτών των «αμφίβολων» Ρώσων επιχειρηματιών, το γεγονός ότι όλη αυτή η «τρέλα» διοργανώθηκε από μια Κομμουνιστική κυβέρνηση, και το γεγονός ότι η σύμβαση προσκόλλησης της Κύπρου και στην ΕΕ έχει υπογραφεί στην Αθήνα.
Ερωτήσεις κανείς;
Ο Tobias Piller αναφέρει στην FAZ στις 14 Ιανουαρίου 2013 ότι, προφανώς, οι Κύπριοι δεν θέλουν πραγματικά να διαπραγματευτούν σχετικά με υπηρεσίες που έχουν ως αντάλλαγμα τέτοιου είδους ενισχύσεις. Σύμφωνα με τον Piller, υπάρχουν σημαντικά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν πριν από τη λήψη της οποιασδήποτε ενίσχυσης, π.χ. Σε ποιό βαθμό έχουν χρηματοδοτηθεί οι τράπεζες από τις καταθέσεις της «γκρίζας ζώνης στην Ανατολική Ευρώπη». Εάν αυτά τα ερωτήματα δεν απαντηθούν και αν η Κυπριακή κυβέρνηση συνεχίζει να στηρίζει τις τράπεζες με κεφάλαια της κεντρικής τράπεζας, τότε η χώρα θα μπορούσε να χάσει την αξιοπιστία της, η οποία είναι απαραίτητη τόσο για τη θέση της στη νομισματική ένωση, καθώς και για οποιαδήποτε βοήθεια από τις Βρυξέλλες.
Ο Stefan Schultz γράφει στο Spiegel ότι η περίπτωση της Κύπρου παρουσιάζει ένα βασικό λάθος στην κατασκευή των μηχανισμών διάσωσης της ΕΕ. Ενώ τα δισεκατομμύρια Ευρώ πηγαίνουν σε «χώρες με προβλήματα» στη ζώνη του Ευρώ για την αποφυγή μιας ανεξέλεγκτης επέκτασης της διάρκειας της κρίσης, θα επιδεινώσουν την ίδια στιγμή τις ανισότητες στην Ευρώπη, καθώς τα χρήματα θα μπορούσαν να καταλήξουν στους «λάθος ανθρώπους».
Επομένως, όπως προτάθηκε από το ΔΝΤ, μια πιθανή λύση θα ήταν ένα κούρεμα, όπως έχει ήδη γίνει στην Ελλάδα.
Η λύση αυτή θα είχε το πλεονέκτημα να εμπλέξει ιδιώτες πιστωτές και θα ανακουφίσει έτσι εν μέρει τους Γερμανούς φορολογούμενους. Ωστόσο, αυτό δεν θα αποτελούσε μια διέξοδο από τις ανισότητες αφού οι κυπριακές τράπεζες θα υποστούν τεράστιες ζημίες και θα χρειαζόταν ξανά ακόμα μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους.
Έτσι, οι φορολογούμενοι θα εγγυόταν στο τέλος με οποιοδήποτε τρόπο για το «Ρωσικό μαύρο χρήμα».
Ως εκ τούτου, ο οικονομικός εμπειρογνώμονας Schick του κόμματος των Πρασίνων πιστεύει ότι η περίπτωση της Κύπρου θα είναι η πρώτη χώρα, όπου η γερμανική κυβέρνηση θα πρέπει να συμφωνήσει με όρους που θα έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις, όπως η άνευ όρων συνεργασία στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και στη φοροδιαφυγή.
Και οι δύο, πολιτικοί, στη γερμανική κυβέρνηση, καθώς και την αντιπολίτευση, είναι επιφυλακτικοί σχετικά με ένα σχέδιο ξελασπώματος των κυπριακών τραπεζών. Για παράδειγμα, ο Volker Kauder , πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU/CSU στη Βουλή εξηγεί ότι «δεν θέλει να εγγυηθεί για το μαύρο χρήμα των Ρώσων».
Ο Marcus Ferber, ένας κορυφαίος γερμανός συντηρητικός στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ), δήλωσε στην Süddeutsche Zeitung πως πρέπει να υπάρχει μια εγγύηση «ότι βοηθάμε τους Κυπρίους πολίτες και όχι Ρώσους ολιγάρχες».
Όσον αφορά την αντιπολίτευση, ο επικεφαλής του SPD, Sigmar Gabriel αναφέρει ότι, επί του παρόντος δεν βλέπει αρκετά επιχειρήματα για την αποστολή της οικονομικής ενίσχυσης δεδομένου ότι δεν μπορεί να φανταστεί ότι «ο Γερμανός φορολογούμενος σώζει Κυπριακές τράπεζες, των οποίων το επιχειρηματικό μοντέλο βασίζεται στη διευκόλυνση της φοροδιαφυγής».
Σύμφωνα με το Spiegel, ο κύριος κίνδυνος θα μπορούσε να είναι να ψηφίσει το SPD κατά της ενίσχυσης της Κύπρου. Η θετική αυτή ψήφος είναι αναγκαία προκειμένου να δοθεί βοήθεια στην Κύπρο και ως εκ τούτου, η αποστολή βοήθειας προς την Κύπρο μπορεί να μην είναι εφικτή στο μέλλον, αφού η Καγκελάριος Angela Merkel δεν είναι πλέον σε θέση να βασίζεται στη δικιά της κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να εγκρίνει την αποστολή πακέτων διάσωσης της Ευρωζώνης. Με τις εκλογές να πλησιάζουν αυτό το φθινόπωρο, το SPD φαίνεται να έχει γίνει λιγότερο πρόθυμο να ακολουθήσει τη στρατηγική της Merkel για το Ευρώ. Οι ευρείες ανησυχίες σχετικά με τραπεζικές καταθέσεις των Ρώσων ολιγαρχών, καθώς και τις κατηγορίες ότι η χώρα δεν καταπολεμά το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος μπορεί να δώσει στο SPD, και κυρίως στον υποψήφιο Καγκελάριο του SPD, Peer Steinbrück, την ευκαιρία να απαγκιστρωθεί από τη στρατηγική της Merkel για τη διαχείριση της κρίσης.
Η Cerstin Gammelin λέει στη Süddeutsche Zeitung ότι η Κύπρος είναι εν μέρει υπαίτια για το τρέχον δίλημμά της, αφού προσελκύει επιχειρηματίες από όλο τον κόσμο και οδηγεί στην ύπαρξη ενός υπερμεγέθους τραπεζικού τομέα (σχετικό σε μέγεθος με το ΑΕΠ της Κύπρου), καθώς και τη στενή συνεργασία μεταξύ των ελληνικών και κυπριακών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, που έγινε η αιτία που βυθίστηκε η χώρα στην κρίση, με τους Κύπριους να χάνουν ένα ποσό σχεδόν ίσο με το ένα τέταρτο του ΑΕΠ τους. Επιπλέον, η χορήγηση κυπριακής υπηκοότητας σύμφωνα με το δικαίωμα της ιθαγένειας σε αλλοδαπούς οι οποίοι επενδύουν τουλάχιστον το ετήσιο ποσό των 15 εκατομμυρίων Ευρώ άμεσα στην Κύπρο και οι Βρετανικοί νόμοι των επιχειρήσεων που βρίσκονται σε ισχύ και διέπουν την Κύπρο ίσως είναι ακόμα μια πηγή προέλευσης της σημερινής κατάστασης.
Ωστόσο, γράφει ότι δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει αποκλειστικά την Κύπρο για την κατάσταση. Υπογραμμίζεται ότι οι Σοσιαλδημοκράτες μπορεί να μην είναι «αθώοι σε αυτό το δίλημμα»: σύμφωνα με τον υπουργό του SPD, Hans Eichel, το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να επιβάλει τα συμφέροντά του στην Ευρωπαϊκή οδηγία για τους φόρους επί των τόκων.
Ο Sven Giegold, εκπρόσωπος για τα οικονομικά των Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικρίνει στην Handelsblatt τη θέση των πολιτικών του CDU και του FDP, όπως ο Rainer Brüderle δηλώνοντας ότι «δεν είναι μεταδοτικό» το ότι οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα πρέπει να εγγυηθούν για το «ρώσικο μαύρο χρήμα» στην Κύπρο. Ο Giegold λέει ότι η κυβέρνηση υποτιμά με τέτοιες δηλώσεις το βασικό πρόβλημα, δηλαδή ότι δεν υπάρχει φορολογική ισότητα στην Ευρώπη. Χωρίς ένα βιώσιμο και δίκαιο φορολογικό σύστημα στην Ευρώπη, θα είναι δύσκολο να καταστεί η ευθύνη αμοιβαία. Σύμφωνα με τον Giegold, μια λύση σε αυτό το δίλημμα θα μπορούσε να είναι ένα ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σύμφωνο, με το οποίο θα είναι εφικτή η αποφυγή των μελλοντικών φορολογικών παραδείσων στην Ευρώπη και ο καθορισμός ελαχίστων φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις.
Πιο πρόσφατα, η Eurointelligence γράφει στις 16 Ιανουαρίου ότι ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Wolfang Schaeuble δηλώνει ότι δεν θα αποσταλεί οικονομική ενίσχυση στην Κύπρο μέχρι η χώρα να συμμορφωθεί με τα διεθνή πρότυπα σχετικά με το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.
Σύμφωνα με την Eurointelligence, ο Schaeuble επικρίνει επίσης την απόφαση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας να μην εφαρμόσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, όπως απαίτησε η τρόικα.
Ως εκ τούτου, δεν θα υπάρξει καμία επίσημη απόφαση σχετικά με ένα πρόγραμμα στην Κύπρο πριν από τις προγραμματισμένες Κυπριακές εκλογές τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους.
