Ψευδείς αναμνήσεις και «εμπειρίες» κατάφεραν να
εμφυτεύσουν οι επιστήμονες σε εγκεφάλους ποντικιών, σε ένα πείραμα που
ανοίγει το δρόμο για την διερεύνηση της ακρίβειας όσων θυμόμαστε και
μάλιστα και με… «απόλυτη βεβαιότητα».
Οι ψευδείς αναμνήσεις αποτελούν ένα σημαντικότατο
πρόβλημα στην περίπτωση των μαρτυρικών καταθέσεων ενώπιον των
δικαστηρίων, με χιλιάδες κατηγορουμένους να κρίνονται κάθε χρόνο ως
ένοχοι εξ αιτίας εσφαλμένης εντύπωσης
αυτοπτών -κατά τ’ άλλα- μαρτύρων,
και εκ των υστέρων αθωώνονται βάσει στοιχείων όπως την εξέταση DNA ή
άλλα αντικειμενικά στοιχεία που δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να τεθούν
υπό αμφισβήτηση.
Ο Νομπελίστας επικεφαλής της ομάδος
νευροεπιστημόνων του ΜΙΤ, Dr. Susumu Tonagawa, προσπαθώντας να
αποκωδικοποιήσει τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι ψευδείς αναμνήσεις
«εγκαθίστανται» στον ανθρώπινο εγκέφαλο, κατάφερε να εμφυτεύσει
αναμνήσεις σε εγκεφάλους ποντικιών, με χειρισμό μεμονωμένων νευρώνων,
εργασία η οποία βρίσκεται ήδη δημοσιευμένη στην τελευταία έκδοση της
επιστημονικής επιθεώρησης Science.
Κατά την έκθεση, οι μνήμες μας δεν δημιουργούνται
παρά με την εισαγωγή διαφόρων αισθήσεων και επιπέδων, στον εγκέφαλο, μια
διαδικασία που δεν διαφέρει σε τίποτε σχεδόν με το γνωστό «entry data»
των προγραμματιστών. Τα στοιχεία αυτά τα ονομάζει *«έγγραμα». Τα έγγραμα
ωστόσο κωδικοποιούνται μέσα στον εγκέφαλο με απολύτως φυσικό τρόπο,
μετατρεπόμενα σε χημικές αλλαγές στα κύτταρα του εγκεφάλου καθώς και ο
τρόπος με τον οποίο αυτά συνδέονται μεταξύ τους.
Η νέα διαπίστωση της ομάδας Tonagawa η οποία
πραγματικά μπορεί και να τρομάξει, είναι πως αυτή η διαδικασία εισαγωγή
δεδομένων-χημικές αντιδράσεις-ανάμνηση, μπορεί και να… αντιστραφεί, αν
καταφέρουμε να δημιουργήσουμε εμείς αυτές τις συγκεκριμένες χημικές
αυτές αντιδράσεις παρεμβαίνοντας σε συγκεκριμένους και μεμονωμένους
νευρώνες!
Σύμφωνα με τον Tonagawa, τόσο οι αληθινές
αναμνήσεις όσο και οι ψευδείς, είναι κατασκευασμένες με τους ίδιους
ακριβώς μηχανισμούς του εγκεφάλου.
Στο έργο τους, η ομάδα Tonagawa χρησιμοποίησαν μια
τεχνική γνωστή ως οπτογενετική, η οποία επιτρέπει την ακριβή έλεγχο των
μεμονωμένων κυττάρων του εγκεφάλου. Οι επιστήμονες κατάφεραν να
παρέμβουν στον ιππόκαμπο του ποντικιού, το μέρος εκείνο δηλαδή του
εγκεφάλου που παράγει τις μνήμες.
Μέσα από πολύπλοκες διαδικασίες, κατάφεραν να
εμφυτεύσουν την ανάμνηση του φόβου, σε ποντίκια τα οποία ποτέ δεν είχαν
ανάλογη εμπειρία. Τα ποντίκια απέκτησαν εμπειρία και ανάμνηση φόβου η
οποία τους δημιουργήθηκε με καθαρά χημικό τρόπο. Η διαδικασία αυτή
ονομάστηκε «incepting», παραπέμποντας στη γνωστή ταινία…
Eννοείται πως παρόμοια διαδικασία μπορεί να
εφαρμοστεί και στον ανθρώπινο εγκέφαλο, με ό,τι εφιαλτικό μπορεί αυτό να
επιφυλάσσει για το (εγγύς) μέλλον, καθώς ένας άνθρωπος μπορεί αίφνης να
γίνει «κάποιος άλλος» και φυσικά και υποχείριο οιουδήποτε διεστραμμένου
εγκεφάλου, χωρίς ωστόσο σε καμία περίπτωση να αμφισβητείται η
εξαιρετική σημαντικότητα της συγκεκριμένης επιστημονικής έρευνας.
*Tη λέξη «έγγραμο» χρησιμοποίησε την δεκαετία του 1950 ο Ron Hubbard,
συνιδρυτής της Σαϊεντολογίας, μιας θρησκευτικής οργάνωσης η οποία έχει
κατηγορηθεί για δογματισμό και δολοφονίες ανθρώπων, (όπως κάθε θρησκεία
που σέβεται τον εαυτό της άλλωστε) ωστόσο η υιοθέτηση της ίδιας λέξης
από την επιστημονική ομάδα του Dr. Susumu Tonagawa, σε κάθε περίπτωση,
προκαλεί εξαιρετική εντύπωση.
