Μερικά πράγματα που λέμε ή κάνουμε, την ίδια στιγμή έχουμε την
αίσθηση ότι τα έχουμε ξαναπεί ή ότι τα έχουμε ξανακάνει. Νιώθουμε ότι
έχουμε
ξαναζήσει τη στιγμή ή ότι γνωρίζουμε τι θα πει ο άλλος πριν το
πει, και άλλα παρόμοια.
Ας δούμε τα 10 πιο παράξενα φαινόμενα που συμβαίνουν κάποιες στιγμές στο μυαλό μας!
1) Deja vu
Το Déjà vu είναι η εμπειρία του να έχετε βιώσει ή δει μια νέα
κατάσταση στο παρελθόν. Να νιώσετε σαν το γεγονός να έχει ήδη συμβεί ή
να επαναλαμβάνεται. Η εμπειρία συνήθως συνοδεύεται από μια έντονη
αίσθηση οικειότητας και μια αίσθηση παραδοξότητας ή παραξενιάς. Η
“προηγούμενη” εμπειρία συνήθως αποδίδεται σε ένα όνειρο, αλλά μερικές
φορές υπάρχει μια σταθερή αίσθηση ότι έχει πραγματικά συμβεί στο
παρελθόν.
2) Deja Vecu
Το Déjà vécu είναι αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι δοκιμάζουν όταν
νομίζουν ότι βιώνουν το deja vu. Déjà vu είναι η αίσθηση που έχει
κάποιος όταν έχει δει κάτι πριν, ενώ déjà vécu είναι η εμπειρία του να
έχει δει ένα γεγονός στο παρελθόν, αλλά με μεγάλη λεπτομέρεια, όπως το
να αναγνωρίσει μυρωδιές και ήχους. Αυτό, επίσης, συνήθως συνοδεύεται από
μια πολύ ισχυρή αίσθηση γνώσης για το τι πρόκειται να γίνει στη
συνέχεια.
3) Deja Visite
Το Déjà visite είναι μια λιγότερο κοινή εμπειρία και περιλαμβάνει μια
παράξενη γνώση ενός νέου τόπου. Για παράδειγμα, ίσως γνωρίζετε την
τοποθεσία γύρω σας (μια νέα πόλη ή ένα τοπίο) παρά το γεγονός ότι ποτέ
δεν την έχετε επισκεφτεί. Γνωρίζετε, δηλαδή, ότι είναι αδύνατο για σας
να έχετε αυτή τη γνώση και όμως την έχετε.
4) Deja Senti
Το Déjà senti είναι το φαινόμενο του να έχεις ήδη νιώσει κάτι. Η
φράση “αυτό το έχω ξανανιώσει” αποτυπώνει απόλυτα το Deja Senti. Αυτό
είναι αποκλειστικά και μόνο ένα ψυχικό φαινόμενο και σπάνια παραμένει
στη μνήμη μας αργότερα. Αρκετοί επιληπτικοί ασθενείς βιώνουν συχνά το
deja senti.
5) Jamais Vu
Το Jamais Vu περιγράφει μια γνώριμη κατάσταση την οποία δεν
αναγνωρίζουμε. Συχνά θεωρείται ότι είναι το αντίθετο του déjà vu. Ο
παρατηρητής δεν αναγνωρίζει την κατάσταση αν και είναι γνωστό ότι
παρευρισκόταν σε αυτή. Όπως όταν ένα άτομο προς στιγμήν δεν αναγνωρίζει
ένα πρόσωπο, μια λέξη, ή έναν τόπο παρά το γεγονός ότι στην ουσία τα
γνωρίζει.
6) Presue Vu
Το Presque Vu είναι πολύ παρόμοιο με την αίσθηση στην “άκρη της
γλώσσας”. Όταν κάποιος είναι έτοιμος να πει μια λέξη αλλά κολλάει το
μυαλό του και δεν του βγαίνει.
7) L’esprit de l’escalier
L’esprit de l’escalier είναι όταν μας έρχεται μια ιδέα, μια έξυπνη
σκέψη όταν είναι πολύ αργά. Είναι το γνωστό σε εμάς “κατόπιν εορτής”.
8 ) Capgras Delusion
Το Capgras Delusion είναι το φαινόμενο κατά το οποίο ένα άτομο
πιστεύει ότι ένας στενός φίλος ή ένα μέλος της οικογένειας του έχει
αντικατασταθεί από ένα πανομοιότυπο και αναζητεί αυτόν που τον
εξαπάτησε. Αυτή την αυταπάτη την συναντάμε σε άτομα που πάσχουν από
σχιζοφρένεια.
9) Fregoli Delusion
Το Fregoli Delusion είναι ένα σπάνιο φαινόμενο του εγκεφάλου στο
οποίο ένα άτομο έχει την πεποίθηση ότι διαφορετικοί άνθρωποι είναι το
ίδιο πρόσωπο σε ποικίλες μεταμφιέσεις. Συχνά συνδέεται με την παράνοια
και την πεποίθηση ότι το άτομο που είναι μεταμφιεσμένο προσπαθεί να τους
καταδιώξει.
10) Prosopagnosia
Η Prosopagnosia είναι ένα φαινόμενο στο οποίο ένα άτομο αδυνατεί να
αναγνωρίσει πρόσωπα των ανθρώπων ή αντικειμένων που έπρεπε να γνωρίζει.
Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτή τη διαταραχή είναι συνήθως σε
θέση να χρησιμοποιούν άλλες αισθήσεις τους για να αναγνωρίσουν τα άτομα –
όπως αρώματα ενός προσώπου, το σχήμα ή το στυλ των μαλλιών τους, τον
ήχο της φωνής τους, ή ακόμα και το περπάτημα τους.
Μια κλασική περίπτωση αυτής της διαταραχής παρουσιάστηκε σε ένα
βιβλίο το 1998 που ονομάζεται “Ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη σύζυγό του με
ένα καπέλο».