Εκτός
απροόπτου -εν αναμονή περαιτέρω ενημέρωσης από την κυπριακή Κυβέρνηση-,
η πρόσφατη συμφωνία για τις αγγλικές βάσεις αποτελεί μια σημαντική
εξέλιξη με
σοβαρή προοπτική. Η αξιοποίηση των ιδιωτικών περιουσιών
εντός των αγγλικών βάσεων και το κοινό ανακοινωθέν μεταξύ Κυπριακής
Δημοκρατίας και Αγγλίας για το κυπριακό αφήνουν ικανοποιημένη την
πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων.
Δυστυχώς,
εδώ φτάσαμε με την πολιτική του καλού παιδιού… Η αναφορά σε περίγραμμα
λύσης Δ.Δ.Ο. αποτελεί εξ ορισμού ασάφεια. Ωστόσο, στο κείμενο
επαναφέρονται με σαφήνεια αναφορές στο περιεχόμενο της λύσης (π.χ. μία
αδιαίρετη κυριαρχία, αρχές Ε.Ε., τα ψηφίσματα του Συμβουλίου
Ασφαλείας/ΟΗΕ κ.ά.), που η τουρκική πλευρά αντιμετωπίζει όπως ο διάβολος
το λιβάνι. Και όταν αυτά προέρχονται από συμφωνία με την Αγγλία, η
θετική έκπληξη καθώς και ο σκεπτικισμός για τη συνέχεια είναι εύλογα.
Κάποιοι
ίσως αναμένουν μετά από δεκαετίες όταν αποχαρακτηριστούν απόρρητα
έγγραφα για να μελετήσουν την «λογική» που έσπρωξε τις πλευρές σήμερα.
Για εμάς, επί της ουσίας τα πράγματα είναι καθαρά από ΤΩΡΑ. Κινητήριος
δύναμη για τις εξελίξεις και μεταστροφή (προς το παρόν λεκτική που θα
κριθεί στην πράξη), είναι η αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων εντός της
Κυπριακής ΑΟΖ. Ας μην υπάρχει αμφιβολία. Ο ιστορικός ρεαλισμός
υποδεικνύει ότι πίσω από τα πυροτεχνήματα και τα επικοινωνιακά σχόλια
περί «κοινών αξιών, σταθερότητας, ειρήνης και ευημερίας», το σπουδαίο
στην Ιστορία είναι το συμφέρον (κέρδος/κόστος). Συμφέρον που στη
σύγχρονη οικονομία πηγάζει από οριοθετημένο πλούτο με στρατηγική
σημασία.
Με
απαρχή το δημοψήφισμα το 2004, πρωτοστατήσαμε στην αποκάλυψη της
Τούρκο-Αγγλικής συμπαιγνίας με στόχο τον υποθαλάσσιο ενεργειακό πλούτο
της Κύπρου. Ο σχεδιασμός ξεκινούσε στο κύριο μέρος του Σχ. Ανάν και με
αλληλοσύνδεση διαφόρων προνοιών (π.χ. μηχανισμοί λήψης αποφάσεων,
πρωτόκολλο περί Αγγλικών Βάσεων, περί υφαλοκρηπίδας νόμοι κ.ά.) με
επιδίωξη τον υποθαλάσσιο ενεργειακό πλούτο της Κύπρου. Αναφέρω ένα μόνο
παράδειγμα. Με την λύση Ανάν, Τουρκία και Αγγλία παρέμβαιναν στην
Κυπριακή ΑΟΖ. Οι μεν Άγγλοι, από το 2001, προέβαλαν επίσημα το δήθεν
κυριαρχικό δικαίωμα σε «χωρικά ύδατα» με εφαλτήριο τις δύο περιοχές των
«κυρίαρχων βάσεων» τους (Λεμεσό και Δεκέλεια). Και προχώρησαν στην
έκδοση χαρτών όπου χαρτογράφησαν τα κυρίαρχα αγγλικά «χωρικά ύδατα» και
τα «Διεθνή Ύδατα».
Όλα
στη σημερινή Κυπριακή ΑΟΖ όπου η Αγγλία έβαζε χέρι και η Κύπρος έχανε
το δικαίωμα ρύθμισης της ΑΟΖ χωρίς την Αγγλία. Αυτά εμπεδώνονταν
συγκαλυμμένα μέσω του Σχ. Ανάν με στόχο τα ενεργοφόρα θαλάσσια
«οικόπεδα». Ανάλογη παρέμβαση διά των «λεπτομερειών» του Σχ. Ανάν,
αποκτούσε και η Τουρκία μέσω του Νόμου για την υφαλοκρηπίδα, μέσω της
λήψης αποφάσεων που εξαρτιόταν από τις τουρκικές επιθυμίες, μέσω
ακύρωσης της συμφωνίας ΑΟΖ με την Αίγυπτο κ.ά.
Ποιος
θυμάται σήμερα τους τότε χλευασμούς από κάποιους πρωταγωνιστές που τώρα
ανταγωνίζονται σε αναλύσεις για τη σωστή διαχείριση του ενεργειακού
πλούτου… Από τότε, επιμέναμε ότι επίκειται ένας γεωπολιτικός σεισμός
στην Αν. Μεσόγειο και ότι πρόκειται για ΕΥΚΑΙΡΙΑ αιώνων για ανατροπή
των δυσβάσταχτων κατοχικών δεδομένων. Ακόμη ο ενεργειακός σεισμός δεν
ξεκίνησε και η μεταστροφή θέσεων επιβεβαιώνει την επικείμενη δυναμική.
Επειδή
οι ως τώρα συνομωσίες απέτυχαν, εκφράζαμε την βεβαιότητα ότι η επόμενη
θα είναι πιο συγκαλυμμένη και φαινομενικά ελκυστική. Και συχνά
υποδεικνύαμε ότι δεν πρέπει να βγάλουμε τα μάτια μόνοι μας αυτή την
φορά. Και το επαναλαμβάνουμε. Μια «λύση» που θα προσδώσει στην Τουρκία
πρόφαση έστω για νομιμοποιημένο ρόλο στην Αν. Μεσόγειο (που δεν έχει
τώρα), θα μας εξαφανίσει ως κυπριακό ελληνισμό. Από την άλλη, αν το
σπουδαίο και ρεαλιστικό είναι οι … κοινοπραξίες μερικών
μεγαλοεπιχειρηματιών με τουρκικές εταιρείες, καθένας με ευθυκρισία
μπορεί να το αξιολογήσει.
Ηλεκτρονική διεύθυνση: mavrides@ucy.ac.cy
