Ο Δ. Χριστόφιας και ο Μπασάρ Αλ Άσαντ συναντήθηκαν στη Δαμασκό στις 31 Αυγούστου 2009 με κύριο θέμα συζήτησης τα εκρηκτικά του πλοίου Monchegorsk που βρίσκονταν εντός των εμπορευματοκιβωτίων στη Ναυτική Βάση.
Από το Πρακτικό της συζήτησης (έγγραφο Άκρως Απόρρητο, 3 Σεπτεμβρίου 2009) προκύπτει ότι ο Δ. Χριστόφιας με δική του απόφαση αρνήθηκε τον έλεγχο του φορτίου από τις υπηρεσίες άλλων χωρών και ότι με ειδική νομική διάταξη τα εκρηκτικά χαρακτηρίστηκαν ως μη απαγορευμένα στην έκθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας προς το Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ.
Το Σ.Α. απάντησε ότι τα υλικά είναι απαγορευμένα και παρά την εκφρασμένη θέληση του Δ. Χριστόφια εμπόδισε την Κύπρο να επιτρέψει τη μεταφορά τους στη Συρία, ενώ ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας απολογήθηκε στον Άσαντ για την αναγκαστική κατακράτηση επειδή η χώρα τελεί υπό κατοχή και στηρίζεται πλέον στα ψηφίσματα του Σ.Α. του ΟΗΕ.
Ο Δ. Χριστόφιας δήλωσε στον Άσαντ ότι «θα εξαντλήσει όλα τα περιθώρια επιστροφής του επίμαχου φορτίου στο Ιράν ή στη Συρία» και επομένως με αυτή την «εξάντληση των περιθωρίων» αναλάμβανε και την αποκλειστική ευθύνη της απόφασης για όσα τραγικά επακολούθησαν.
Ο Πρόεδρος της Κύπρου παραδέχεται στο σχετικό Πρακτικό ότι ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία ζήτησαν να τους παραδοθεί το φορτίο και άρα όσοι σήμερα δηλώνουν το αντίθετο ψεύδονται ασύστολα, ενώ πληροφόρησε ψευδώς τον Άσαντ ότι ξοδεύτηκαν 200.000 ευρώ για την ασφαλή αποθήκευση, πράγμα το οποίο ουδέποτε συνέβη.
Ο Δ. Χριστόφιας έπαιξε «ιδεολογικά» με το επικίνδυνο φορτίο προσχωρώντας πολιτικά στις θέσεις του Ιράν και της Συρίας, καθώς δήλωσε ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα παραδώσει το φορτίο σε οποιαδήποτε χώρα ή Οργανισμό εκτός από τη Συρία ή το Ιράν».
Εντύπωση προκαλεί ο δογματισμός του Προέδρου της Κύπρου σχετικά με το φορτίο αφού εκτός από τις προαναφερόμενες δυτικές χώρες (ΗΠΑ και Ε.Ε.) απέκλεισε την παράδοση ακόμη και στον ΟΗΕ!
Είναι σαφές ότι η θέληση του Δ. Χριστόφια ήταν να αποδώσει «πάσει θυσία» τα φονικά εκρηκτικά στη Συρία ή στο Ιράν όταν η υπόθεση θα είχε «ξεχαστεί» από τους Δυτικούς και επιπόλαια κέρδιζε χρόνο επιμένοντας και ρισκάροντας την ασφάλεια της περιοχής και του τόπου με την τοποθέτησή τους στο Μαρί.
Όλα αυτά φυσικά τα γνώριζαν οι μυστικές υπηρεσίες αρκετών χωρών και πιθανότατα μια απ’ αυτές αποφάσισε να δώσει την «τελική λύση» με το επικίνδυνο για την ασφάλειά της φορτίο και ιδιαίτερα μια χώρα όμορη με τη Συρία.
Το Πρακτικό της 29ης Αυγούστου αποδεικνύει περίτρανα τις τεράστιες ευθύνες της Κυπριακής Προεδρείας και η αποκάλυψή του ρίχνει τις μάσκες και αφαιρεί κάθε δικαιολογία για την εγκληματική διαχείρηση της υπόθεσης που κόστισε τόσες ζωές και βύθισε τη χώρα σε παρατεταμένα αδιέδοξα.