Το δίλημμα - με ό,τι φοβερά
αρνητικό συνεπάγεται κάθε περίπτωση- παρουσιάστηκε
απλό και ανακυκλώθηκε από ειδικούς και μη: «είτε παίρνουμε €10 δις μέσω Τρόικας,
είτε τυπώνουμε δικό μας νόμισμα». Αρκετοί
βουλευτές μάλιστα προέταξαν το εξής: «Βρείτε μου 10 δις και θα απορρίψω το
Μνημόνιο». Είναι όντως τόσο απλή η πραγματικότητα;
Η Τρόικα, λόγω τεραστίων
συμφερόντων, κατάφερε μέσω εκβιασμών
(κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, έξοδος από την Ευρωζώνη κ.ά.) να μας «γωνιάσει»
στην μοναδική επιλογή που έφτιαξε η ίδια για εμάς. Πέραν λοιπόν από τις
βαρύτατες ευθύνες των προηγούμενων κυβερνώντων, προκύπτει ένα κρίσιμο ερώτημα που
αφορά τους τελευταίους μήνες αλλά και το ΜΕΛΛΟΝ: Φτάσαμε στο Μνημόνιο παρά τις
άοκνες προσπάθειες της Κυβέρνησης να εξεύρει επιλογή εκτός Τρόικας; Ή, μήπως, η
διαπραγματευτική ομάδα προσανατολίστηκε εξαρχής για δέσμευση εντός Τρόικας;
Όποια και να ήταν η πορεία, το
αποτέλεσμα δυνατόν να ήταν το σημερινό (μπορεί και όχι). Ωστόσο, εάν η μοναδική
επιλογή της διαπραγματευτικής μας ομάδας ήταν εξαρχής η Τρόικα, σημαίνει ότι τους
τελευταίους μήνες μάλλον παίχτηκε ένα επικοινωνιακό θέατρο. Η μεν κοινή γνώμη
να νομίζει άλλα και στην πραγματικότητα …«τραβάτε με [στην Τρόικα] τζαι ας
κλαίω».
Αναδείξαμε ξανά σοβαρά κενά στη
διαχείριση σημαντικών πτυχών όπως τον ρωσικό παράγοντα, τη συστημικότητα των
καταθέσεων που τρόμαζε την Ευρωζώνη κ.ά.
Ωστόσο, συσσωρεύονται ερωτήματα που συνηγορούν ότι το αποτέλεσμα δυνατόν
να είχε δρομολογηθεί εκ των προτέρων. Είναι προς το συμφέρον της Κύπρου που ΟΛΑ
τα πρόσωπα της διαπραγματευτικής ομάδας ανήκουν στην ίδια γνωστή πολιτική σχολή;
Πείθει ο αρμόδιος Υπουργός που ενώ ανέμενε αίτημα για κούρεμα καταθέσεων, προετοιμάστηκε με αντιπρόταση για φορολόγηση
των τόκων στις καταθέσεις ως αποδεκτό εναλλακτικό αντιστάθμισμα; Καθώς το Eurogroup απειλούσε να μας κόψει
τα πόδια, η αντιπρόταση της
διαπραγματευτικής ομάδας να κόψουν το νύχι μας θα γινόταν αποδεκτή ως
συμμετρικά ανάλογη!
Σήμερα, όταν τα καθοριστικά έχουν δρομολογηθεί χωρίς
περιθώριο επιλογής, συνεχίζουν να προβάλλονται υποστηρικτικά επιχειρήματα στα
ΜΜΕ , πάντα εκ των υστέρων και που ουδέποτε προβλήθηκαν εκ των προτέρων. Αυτό
φανερώνει πρόσθετα κενά και ερωτηματικά. Για παράδειγμα, προβάλλεται εκ των
υστέρων ότι «οι Ρώσοι μας εγκατέλειψαν», παραβλέποντας τις επιλογές μας στο Eurogroup και έξωση του ρωσικού παράγοντα.
Δείγμα απατηλής πραγματικότητας
αφορά και τα 10 δις. Η Τρόικα ΔΕΝ πρόκειται να δώσει 10 δις σήμερα αλλά με
δόσεις, με την Κύπρο ως σύνολο δεσμευμένη για μεγαλύτερο ποσό σε μια πολυετή
πορεία που μόνο η Τρόικα μπορεί να αλλάξει. Καθοδόν, θα υπάρχουν σταθμοί
αξιολόγησης, που εκ των πραγμάτων μόνο προς το χειρότερο αναμένονται
καθιστώντας τα όλα αβέβαια. Συνεπώς, οι ανάγκες δεν είναι σήμερα για 10 δις.
Ούτε οι ανάγκες είναι ίδιες εκτός Τρόικας αλλά λιγότερες. Πότε επικεντρώθηκε η
διαπραγματευτική ομάδα στην ανάλυση επιλογών εκτός Τρόικας; Πως ενσωμάτωσαν τις
συνέπειες της απόφασης του Δικαστηρίου EFTA (Ισλανδία) για την ασφάλεια
καταθέσεων στην Ευρωζώνη;
Το Κυπριακό Μνημόνιο εμφανίζεται επικοινωνιακά
στην Κύπρο ως μια οικονομική συμφωνία. Στην ουσία αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου
πολιτικού σχεδιασμού που δεν αναλύεται με τεχνο-οικονομικούς όρους (ευρώ Vs λίρα). Και το σημερινό «δίλημμα» δεν
αφήνει επιλογές και εκ τούτου, αναδεικνύει πολιτική ανεπάρκεια που δεν
καλύπτεται με εκ των υστέρων επικοινωνιακά τεχνάσματα. Για μήνες πριν φτάσουμε να
οριστικοποιηθούν οι αποφάσεις (Εurogroup 1 και 2), επιμέναμε ότι δεν πρέπει η επιλογή να περιοριστεί ανάμεσα σε
«ευρώ ή λίρα». Σχεδόν φωνάζαμε απεγνωσμένα για τα πολιτικά ναρκοπέδια μπροστά
μας.
Σήμερα, δεν μπορεί να ξέρουμε με
βεβαιότητα αν υπήρχε προδέσμευση. Αυτό θα
κριθεί οριστικά στην πορεία από τον τρόπο που θα τύχουν χειρισμού τα
κορυφαία κεφάλαια (φυσικό αέριο και Κυπριακό), που θα καθορίσουν την Ιστορία
των επόμενων αιώνων. Πλέον, από το μνημόνιο,
στο φυσικό αέριο και Κυπριακό τα πράγματα είναι αλληλένδετα.
Κώστας Μαυρίδης – Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής
mavrides@ucy.ac.cy
Υ.Γ. Από τη Σταύρωση στην Ανάσταση…
Καλό Πάσχα σημαίνει και τα δύο.