Ακολουθούν πολύ ενδιαφέροντα αποσπάσματα
από το βιβλίο “Ας Μιλήσουμε Για Σένα” (Εκδόσεις Διόπτρα). Οι δύο
συγγραφείς – Κλινικοί Ψυχολόγοι στο νοσοκομείο Σκριπς Μεμόριαλ στην
Καλιφόρνια,
περιγράφουν στο βιβλίο τους μια καταπληκτική μέθοδο (ανάμεσα
σε πολλές άλλες) που χρησιμοποιούν για να επικοινωνήσουν με το
υποσυνείδητο του ασθενούς τους ώστε να αντλήσουν σημαντικές πληροφορίες
για τα παιδικά του τραύματα ή για να εξακριβώσουν την εικόνα που έχει ο
ίδιος για τον εαυτό του.
Την άσκηση αυτή τη χρησιμοποιούσαν
έχοντας επίγνωση ότι ο συνειδητός νους του ατόμου αποκρύπτει με
περίπλοκους αμυντικούς μηχανισμούς ισχυρές αλήθειες ή τραυματικές
εμπειρίες.
Σας παραθέτουμε την άσκηση, όχι φυσικά
για να τη δοκιμάσετε σε άλλους αλλά για να την κάνετε στον εαυτό σας. Η
τεχνική είναι αρκετά απλή και θα σας εκπλήξει… Μπορείτε να
χρησιμοποιήσετε για να διαπιστώσετε τα πραγματικά σας πιστεύω ή ακόμα
καλύτερα μπορείτε να την επιστρατεύσετε σε στιγμές διλημμάτων. Το σώμα
σας, θα σας πει την αλήθεια!
Ακολουθούν κάποια μικρά αποσπάσματα για να γίνει η θέση των δύο επιστημόνων κατανοητή και αμέσως μετά θα βρείτε την τεχνική.
Παράθυρο στην Αλήθεια
Στην προηγούμενη αφήγηση που κάναμε για
εκείνη την πρώτη επίσκεψη της Στεφανίας στο γραφείο μας, παραλείψαμε μία
κομβική λεπτομέρεια: πριν εξερευνήσουμε το ιστορικό της, αφιερώσαμε
λίγα λεπτά στη νευρομυϊκή πληροφόρηση.
Ενώ είχε το χέρι της τεντωμένο, τη ρωτήσαμε: «Πες μας κάτι που σε αναστάτωσε όταν ήσουν πέντε χρόνων ή μικρότερη». Το χέρι της έγινε αδύναμο και χαμήλωσε, κάτι που σήμαινε: Δεν είναι αλήθεια· δεν συνέβη τίποτα που να με αναστάτωσε ιδιαίτερα όταν ήμουν πέντε χρόνων ή μικρότερη.
«Όταν ήσουν έξι;» συνεχίσαμε. Άλλη μία
ατονία του χεριού: όχι, ούτε σε αυτή την ηλικία. «Όταν ήσουν επτά;»
Διάνα! Το χέρι της Στεφανΐας έμεινε άκαμπτο, λέγοντας ένα ξεκάθαρο ναι.
Όποιο και αν ήταν εκείνο το έντονο περιστατικό που ψάχναμε, της συνέβη
όταν ήταν επτά χρόνων, και το νευρομυϊκό της σύστημα το ήξερε.
Από τη στιγμή που εντοπίσαμε την ακριβή
ηλικία όπου ο αστεροειδής χτύπησε τον κόσμο της, η Στεφανία θυμήθηκε
αμέσως ποιο ήταν το περιστατικό.
Για την ίδια τη Στεφανΐα, εκείνο το
περιστατικό με τη δεκάρα που της είχε δώσει η θεία της, ήταν κάτι
ασήμαντο από την παιδική της ηλικία, κάτι που είχε αφήσει εδώ και καιρό
πίσω της. «Περσινά ξινά σταφύλια» με άλλα λόγια. Μόνο που δεν ήταν έτσι:
τα νεύρα και οι μύες της εξακολουθούσαν να τρέμουν από τον
συναισθηματικό αντίκτυπο εκείνης της εμπειρίας. Ο συνειδητός της νους
έλεγε “Χα! Σιγά το πράγμα”, όμως το σώμα της ούρλιαζε: “Είναι πολύ
σοβαρό ζήτημα· εξακολουθώ να είμαι αναστατωμένη εξαιτίας του!”
Έχουμε καλές άμυνες· αυτός είναι ο
τρόπος με τον οποίο επιβιώνουμε. Η αξιοσημείωτη ικανότητα μας να
βυθιζόμαστε στις αυταπάτες μας επιτρέπει να αρνούμαστε την
πραγματικότητα προκειμένου να νιώσουμε καλύτερα και να ανακουφιστούμε τη
στιγμή που το χρειαζόμαστε. Η νευρομυϊκή πληροφόρηση ξεγλιστρά πίσω από
αυτό το παραπέτασμα άρνησης, πίσω από την πρόσοψη που λέει “Ω, μα αυτό
το έχω ξεπεράσει εδώ και χρόνια” και βλέπει ξεκάθαρα όσα πραγματικά
συμβαίνουν βαθιά μέσα μας.
Λίγο αργότερα στην ίδια συνάντηση,
χρησιμοποιήσαμε ξανά τη νευρομυϊκή πληροφόρηση για να βοηθήσουμε τη
Στεφανΐα να δει πιο καθαρά αυτό που βλέπαμε και εμείς. Τη βάλαμε να πει
μεγαλόφωνα τη φράση «Είμαι διευθύντρια της [...το όνομα της εταιρείας
της]» και το χέρι της έμεινε ακλόνητο. Όπως ακριβώς το περιμέναμε/Επειτα
τη βάλαμε να κάνει τη δήλωση «Θέλω να έχω οικονομική επιτυχία» και προς
μεγάλη της έκπληξη, το χέρι της ατόνησε.
Συνεχίσαμε τον έλεγχο με τη φράση «Θέλω η
οικογένεια μου να είναι ευτυχισμένη». Το χέρι της παρέμεινε ακίνητο.
Ήταν αλήθεια. Το συνειδητό και το υποσυνείδητο μέσα της συμφωνούσαν: και
τα δύο το ήθελαν αυτό. Όμως όταν μετά τη βάλαμε να πει «Θέλω εγώ να
είμαι ευτυχισμένη», το χέρι της έγινε αδύναμο. Ο συνειδητός νους της
ήθελε να είναι ευτυχισμένη. Όμως το υποσυνείδητο είχε άλλα σχέδια…
Πώς Γίνεται η Βασική Νευρομυϊκή Πληροφόρηση
Για να κάνετε στον εαυτό σας μια απλή
επίδειξη νευρομυϊ-κής πληροφόρησης, το μόνο που χρειάζεται είναι να
διαθέσετε μερικά λεπτά μαζί με ένα πρόθυμο άτομο που θα παίξει το ρόλο
του αξιολογητή. Το άτομο αυτό δεν χρειάζεται να γνωρίζει κάτι γύρω από
το θέμα ή να ξέρει προσωπικές λεπτομέρειες, παρά μόνο να ακολουθήσει
αυτές τις απλές οδηγίες.
1. ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗ ΜΕ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΠΝΟΗΣ
Προκειμένου να βεβαιωθείτε πως θα
αντλήσετε ακριβή αποτελέσματα, είναι ωφέλιμο και για τους δύο, τόσο για
το άτομο που υπόκειται στη διαδικασία (εσάς) όσο και για τον αξιολογητή
(το φίλο σας) να εξισορροπήσετε για ένα λεπτό τα νευρο-μύΐκά σας
συστήματα με μια απλή άσκηση αναπνοής, την οποία ονομάζουμε Αναπνοή με
Χέρια Σταυρωμένα και γίνεται με τον ακόλουθο τρόπο:
• Κάθεστε και σταυρώνετε τον αριστερό σας αστράγαλο πάνω από τον δεξιό.
• Βάζετε το αριστερό σας χέρι στο
στήθος, έτσι ώστε τα δάχτυλα να ακουμπούν στη δεξιά πλευρά τπς κλείδας.
Έπειτα σταυρώνετε πάνω από το αριστερό, το δεξί σας χέρι, έτσι ώστε τα
δάχτυλα του να ακουμπούν στην αριστερή πλευρά της κλείδας.
• Εισπνέετε από τη μύτη και εκπνέετε από
το στόμα. Καθώς εισπνέετε αφήνετε τη γλώσσα σας να αγγίξει τον
ουρανίσκο, ακριβώς πίσω από τα πάνω δόντια. Καθώς εκπνέετε, αφήνετε τη
γλώσσα σας να πέσει κάτω, πίσω από τα κάτω δόντια. Μπορείτε να έχετε τα
μάτια σας κλειστά ή να κοιτάτε προς το πάτωμα, προκειμένου να μειώσετε
τα οπτικά ερεθίσματα.
Συνεχίζετε να αναπνέετε με αυτό τον τρόπο, αργά, ρυθμικά και χαλαρά για περίπου δύο λεπτά.
Θα διαπιστώσετε πως αυτό όχι μόνο
βοηθάει να σιγουρευτείτε ότι θα έχετε ακριβή αποτελέσματα σε ό,τι
ακολουθεί, αλλά επίσης είναι πιθανό να σας κάνει να νιώσετε και πιο
διαυγείς και χαλαροί. Θα επανέλθουμε σε αυτή την άσκηση σε επόμενο
κεφάλαιο και θα μάθουμε περισσότερα για το τι μπορεί, μαζί με άλλες
παρόμοιες ασκήσεις, να κάνει στο σώμα και με ποιον τρόπο.
Για την ώρα, ας συνεχίσουμε με την εκμάθηση της νευρο-μύίκής πληροφόρησης.
2. ΝΙΩΣΤΕ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ
Στέκεστε οι δυο σας ο ένας απέναντι στον
άλλο. Εσείς (ο εξεταζόμενος) έχετε το ένα χέρι τεντωμένο ευθεία και στο
πλάι, με την παλάμη προς τα κάτω. Καθώς συνεχίζετε να κρατάτε
τεντωμένο σε ευθεία το χέρι σας, ο φίλος σας (ο αξιολογητής) βάζει τα
δάχτυλα του ενός χεριού πάνω στον καρπό σας και πιέζει προς τα κάτω,
απαλά αλλά σταθερά, ενώ εσείς αντιστέκεστε και προσπαθείτε να κρατήσετε
το χέρι σας σταθερά ίσιο.
Στην αρχή, ο αξιολογητής πιέζει προς τα
κάτω αρκετά δυνατά ώστε να νιώσει μέχρι ποιο σημείο μπορείτε να
αντισταθείτε. Κανείς από τους δυο σας δεν πρέπει να κάμψει το χέρι του ή
να προσπαθήσει να πιέσει έντονα. Σκεφτείτε τη διαδικασία σαν το
κούρδισμα ενός μουσικού όργανον: προσπαθείτε να καταλάβετε πόση δύναμη
χρειάζεται προκειμένου να ισορροπήσει η πίεση του αξιολογητή προς τα
κάτω με την αντίσταση του εξεταζόμενου.
Δεν έχει σημασία αν χρησιμοποιείτε το
αριστερό σας χέρι ή το δεξί. Αν κάποιο από τα δύο χέρια σας πονάει ή
έχει κάποιο πρόβλημα, απλώς χρησιμοποιείτε το άλλο χέρι.
3. ΕΛΕΓΞΤΕ ΜΙΑ ΑΛΗΘΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ
Βάλτε το φίλο σας να σας ελέγξει ενώ
λέτε «Το όνομα μου είναι…» και πείτε το πραγματικό σας όνομα. Θα πρέπει
να είστε σε θέση να διατηρήσετε το χέρι σας σταθερό σε έκταση όπως και
πριν.
4. ΕΛΕΓΞΤΕ ΜΙΑ ΨΕΥΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ
Τώρα βάλτε το φίλο σας να σας ελέγξει
ενώ λέτε «Το όνομα μου είναι…» αναφέροντας ένα όνομα που δεν είναι το
δικό σας. Δηλαδή, θα πείτε ψέματα. Φυσιολογικά, ο μυς του χεριού σας θα
πρέπει να ατονήσει αρκετά ώστε να μην είναι σε θέση να αντισταθεί στην
πίεση του αξιολογητή προς τα κάτω και το χέρι σας θα χαμηλώσει.
5. ΕΛΕΓΞΤΕ ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΑΠΟ ΑΛΗΘΙΝΕΣ/ΨΕΥΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
Κάντε ένα μικρό διάλειμμα προκειμένου να ξεκουράσετε το χέρι σας και έπειτα επαναλάβετε τη διαδικασία.
Αυτή τη φορά δοκιμάστε μια διαφορετική
σειρά από αληθινές και ψεύτικες δηλώσεις: «Σήμερα είναι Δευτέρα», πείτε
τη συγκεκριμένη ημέρα που γίνεται το τεστ.Έπειτα «Σήμερα είναι…» και
αναφέρετε μια άλλη ημέρα, όχι τη σωστή.
Έχετε κατά νου πως συνήθως αυτό που θα
μετρήσετε είναι μια μείωση της μυϊκής δύναμης περί το 5 με 15 τοις
εκατό. Το χέρι σας δεν θα καταρρεύσει με δραματικό τρόπο, ούτε θα
παραλύσει. Όμως κανονικά θα πρέπει να είστε σε θέση να αντιληφθείτε μια
φανερή διαφορά. Σε πολλές περιπτώσεις, ο εξεταζόμενος δεν θα είναι σε
θέση να κρατήσει το χέρι του τεντωμένο ευθεία όταν «αποδειχτεί αδύναμο».
Συνεχίστε για λίγο τη διαδικασία
δοκιμάζοντας ομάδες από αληθινές και ψεύτικες δηλώσεις. Για παράδειγμα,
συχνά Χρησιμοποιούμε το «Δύο συν δύο κάνουν τέσσερα», ακολουθούμενο από
το «Δύο συν δύο κάνουν επτά», ή «Είμαι (η ηλικία σας) χρόνων»,
ακολουθούμενο από το «Είμαι (μια άλλη ηλικία) χρόνων».
Δεν χρειάζεται να το παρακάνετε, σε
σημείο που να κουράσετε ή να ζορίσετε το χέρι σας, όμως πειραματιστείτε
αρκετά με αυτή την άσκηση ώστε να νιώσετε τη διαφορά όταν το χέρι σας
εμφανίζεται πότε δυνατό και πότε αδύναμο. Επαναλαμβάνουμε ότι δεν
πρόκειται για άσκηση θέλησης· ούτε ο αξιολογητής ούτε ο εξεταζόμενος
πρέπει να καταβά-λουν υπερβολική προσπάθεια. Το ζήτημα δεν είναι ο
αξιολογητής να καταφέρει να πιέσει το χέρι σας προς τα κάτω, αλλά οι δυο
σας να συνεργαστείτε ώστε να ελέγξετε την ικανότητα του χεριού σας να
αντιστέκεται.
Τώρα ας χρησιμοποιήσουμε αυτό το
εργαλείο προκειμένου να ψάξουμε τι σας συμβαίνει σε υποσυνείδητο
επίπεδο. Θα παρατηρήσατε ότι στη συνάντηση μας με τη Στεφανία,
χρησιμοποιήσαμε νευρομυϊκή πληροφόρηση δύο φορές: μία για να εντοπίσουμε
την αρνητική εμπειρία του παρελθόντος και μια δεύτερη για να
εντοπίσουμε την αυτοπεριοριστική της ιδέα. Ας κάνουμε, λοιπόν, τώρα το
ίδιο και με εσάς, αρχίζοντας με τον εντοπισμό του δικού σας περιστατικού
από το παρελθόν.