Ο Δημοσθένης, η απάθεια του λαού και η απώλεια της
ελευθερίας: Σε μια περικοπή του περίφημου λόγου του «Υπέρ Κτησιφώντος
Περί του Στεφάνου» ο σπουδαίος Αθηναίος πολιτικός στηλιτεύει τη στάση
της φιλομακεδονικής παράταξης της Αθήνας και κυρίως του Αισχίνη,
τονίζοντας ότι η διαφθορά των Αθηναίων πολιτικών καθώς και η απάθεια του
λαού οδήγησαν στη
[Όταν ο Φίλιππος τριγύριζε, υποτάσσοντας Ιλλυριούς
και Τριβαλλούς, καθώς και μερικούς άλλους Έλληνες, όταν αποκτούσε
σταδιακά τον έλεγχο μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων και ορισμένοι από τις
πόλεις, μεταξύ των οποίων και τούτος εδώ (εννοεί τον Αισχίνη),
επωφελούνταν από την ελευθερία της ειρήνης για να πηγαίνουν εκεί και να
δωροδοκούνται, τότε δέχονταν επίθεση όλοι εκείνοι εναντίον των οποίων ο
Φίλιππος έκανε τις κινήσεις αυτές. Αν δεν το αντιλαμβάνονταν, είναι μια
άλλη ιστορία που δε με αφορά. Οι προβλέψεις και οι διαμαρτυρίες μου ήταν
αδιάκοπες τόσο εδώ σε σας όσο και όπου είχα σταλεί.
Μα οι πόλεις νοσούσαν. Οι άνθρωποι της πολιτικής
και της δράσης είχαν εξαγοραστεί και διαφθαρεί με χρήματα, ενώ από τους
απλούς πολίτες πολλοί δεν πρόβλεπαν το μέλλον ή δελεάζονταν με την
ανεμελιά και την καθημερινή καλοπέραση. Και από αυτήν την ασθένεια είχαν
προσβληθεί όλοι παντού, ώστε ο καθένας νόμιζε ότι δεν θα τον βρει η
συμφορά αυτόν αλλ’ ότι θα εξασφαλίσει τα συμφέροντά του εάν ήθελε,
εκμεταλλευόμενος τους κινδύνους των άλλων. Ήταν, νομίζω, επακόλουθο να
τιμωρηθεί η υπερβολική και άκαιρη απάθεια του λαού με την απώλεια της
ανεξαρτησίας του, ενώ οι ηγέτες του, που φαντάζονταν ότι πουλούσαν
οτιδήποτε άλλο εκτός από τους εαυτούς τους, αντιλήφθηκαν πως το πρώτο
πράγμα που ξεπουλούσαν ήταν ο ίδιος ο εαυτός τους. Και αντί να
ονομάζονται φίλοι και φιλοξενούμενοι,
όπως συνέβαινε τον καιρό που δωροδοκούνταν, τώρα προσαγορεύνταν
κόλακες, εχθροί των θεών και με όλα τα άλλα τα επίθετα που τους
αρμόζουν.
Κανένας όμως, ω ανδρες Αθηναίοι, δεν ξοδεύει τα
χρήματα για το καλό του προδότη ούτε, αφού έχει πάρει αυτό για το οποίο
πλήρωσε, συνεχίζει να έχει για σύμβουλό του τον προδότη από κει και
πέρα. Διαφορετικά δε θα υπήρχε πιο ευτυχισμένος άνθρωπος από τον
προδότη. Μα δεν είναι έτσι. Από που κι ως που άλλωστε; Κάθε άλλο! Μόλις ο
άνθρωπος που επιζητεί την εξουσία γίνει κύριος της κατάστασης, γίνεται
και αφέντης εκείνων που του την πρόσφεραν. Και τότε, ναι, γνωρίζοντας
την κακοήθειά τους, τους σιχαίνεται, δυσπιστεί απέναντί τους και τους
προπηλακίζει.
Έχετε υπ’ όψιν σας αυτά που σας λέω, γιατί αν και
είναι περασμένα, και δεν διορθώνονται, ωστόσο είναι πάντα καιρός να
διδάσκονται απ’ αυτά οι μυαλωμένοι πολίτες.]
Αντιλαμβανόμαστε στα χρόνια που πέρασαν πως ούτε οι
πολίτες έγιναν μυαλωμένοι ούτε οι πολιτικοί τους έπαψαν να είναι
διεφθαρμένοι
… και συνεχίζουμε κοιμώμενοι ωσάν ξυπνητοί !!!
