Του Κώστα Μαυρίδη
Σχετικά με την «Επιτροπή» στα κατεχόμενα επαναλαμβάνουμε ότι (α) Το ΕΔΑΔ δεν υποχρεώνει οποιονδήποτε Ε/κ ιδιοκτήτη να πάει στην «Επιτροπή» με σκοπό να διασφαλίσει το δικαίωμα στην ιδιοκτησία του (β) Η σύνδεση ανάμεσα στην λειτουργία της «Επιτροπής» (μέχρι Δεκ 2011) με το
δικαίωμα ιδιοκτησίας είναι αυθαίρετη και παραπλανητική (γ) Η "Επιτροπή" ΔΕΝ είναι Δικαστήριο και ούτε ακολουθεί όσα επιβάλλονται εντός Ε.Ε. σε τέτοιες περιπτώσεις. Γι αυτό άλλωστε, η λειτουργία της «Επιτροπής» (και η καταφυγή σε αυτή με ό,τι άλλο σχετικό) αντίκεινται προς την Απόφαση του ΔΕΚ στην υπόθεση Όραμς.
Γενικά, ένας ιδιοκτήτης κατεχόμενης περιουσίας (ο ιδιοκτήτης είναι νόμιμος, ενώ ο κάτοχος είναι παράνομος) εφόσον το επιθυμεί μπορεί να θέσει ενώπιον Δικαστηρίου αίτημα για αποζημίωση για την απώλεια χρήσης της περιουσίας του, κάτι σαν "ενοίκιο" επειδή στερήθηκε την ιδιοκτησία του. Στην προκειμένη περίπτωση όμως που είναι και η πραγματικότητα, η "Επιτροπή" προσφέρει ένα ποσό στον ιδιοκτήτη για να μεταβιβαστεί η ιδιοκτησία οριστικά στην Τουρκία. Για την «Επιτροπή», θέματα αποζημίωσης για απώλεια χρήσης ή για αποκατάσταση της περιουσίας στον ιδιοκτήτη, είναι ανύπαρκτα.
Συγκεκριμένα, από την λειτουργία της "Επιτροπής" το σύνολο των διευθετήσεων παρουσιάζει μιαν πραγματικότητα. Η "Επιτροπή" ΔΕΝ πληρώνει αποζημίωση για την απώλεια χρήσης στον ιδιοκτήτη επειδή ο ίδιος αυτό μόνο θέλει. Η "Επιτροπή" προσφέρει εκείνο που η ίδια θέλει και συνίσταται σε ένα ποσοστό (γύρω στο 10%) της αξίας της ιδιοκτησίας. Επίσης, η "Επιτροπή" αποδέχεται καλούμενους "δικηγόρους" της "ΤΔΒΚ" (που είναι Τούρκοι ή Τ/κ) και δεν αποδέχεται τους δικηγόρους της Κυπριακής Δημοκρατίας οι οποίοι είναι αναγνωρισμένοι σε όλη την Ε.Ε. να έχουν νομικό ρόλο ενώπιον της. Για τον ρόλο δικών μας δικηγόρων και τις χρεώσεις και προμήθειες που απαιτούν σε μια τέτοια διαδικασία, επαφίεται στον καθένα να το αξιολογήσει.
Το πιο κάτω είναι ένα υποθετικό παράδειγμα που εξηγεί με απλό τρόπο μερικές πραγματικότητες. Ένας Ε/κ (με οικονομικά προβλήματα) πάει στην "Επιτροπή" σχετικά με περιουσία του αξίας 1 εκατομμυρίου ευρώ, με επιπρόσθετο εκτιμημένο ποσό αποζημίωσης για απώλεια χρήσης 70,000 ευρώ (γύρω στο 7% της αξίας). Η "Επιτροπή" προτείνει 100,000 ευρώ για να αγοράσει την περιουσία από τον ιδιοκτήτη, ο οποίος οφείλει ήδη 5,000 ευρώ χρεώσεις/έξοδα στον Ε/κ δικηγόρο που συνεργάστηκε με Τ/κ παράνομο δικηγόρο. Εάν ο ιδιοκτήτης αποδεχτεί, πρέπει να του αποκοπούν πρόσθετες χρεώσεις και προμήθειες του ψευδοκράτους π.χ. περιλαμβάνεται χρέωση ΦΠΑ, αν και στα κατεχόμενα δεν υπάρχει ΦΠΑ. Είτε λοιπόν ο ιδιοκτήτης παίρνει το τελικό ποσό (μετά από όλες τις αποκοπές) των 70,000 ευρώ και χάνει ΟΡΙΣΤΙΚΑ την περιουσία του, είτε δεν αποδέχεται και συνεχίζει για … το ΕΔΑΔ. Ο Ε/κ δικηγόρος, ο Τ/κ «συνεργάτης» και όλοι γύρω του, τον συμβουλεύουν να αποδεχτεί και απαιτούν όσα τους χρωστά! Ο ιδιοκτήτης είτε αποσύρεται από την «Επιτροπή» για να διατηρήσει την περιουσία του (αλλά πρέπει να πληρώσει αρκετές χιλιάδες ευρώ με την οικονομική του κατάσταση να χειροτερεύει), είτε επιμένει να συνεχιστεί η διαδικασία στο "Ανώτατο Δικαστήριο" του ψευδοκράτους και μετά στο ΕΔΑΔ με την προσδοκία ότι, μετά από 20 περίπου χρόνια θα του αποδοθεί αποζημίωση 100,000 ευρώ για την απώλεια χρήσης.
Η άποψη ότι ένας Ε/κ με οικονομικό πρόβλημα θα μπορέσει να αντέξει όλη αυτή την διαδικασία (χρεώσεις, πιέσεις, χαμένος χρόνος) και θα παραμείνει προσανατολισμένος και άκαμπτος στην επιδίωξη της αποζημίωσης για απώλεια χρήσης στο τέλος των 20 χρόνων, είναι εκτός πραγματικότητας. Από την άλλη, το ισχυρό κίνητρο ΟΛΩΝ των άλλων (μεσάζοντες, εκτιμητές, δικηγόροι κ.ά.) συγκλίνει στην αποδοχή του ποσού της «Επιτροπής». Στο τέλος θα γίνει εκείνο για το οποίο έγινε η "Επιτροπή": θα ξεπαστρέψει οριστικά σημαντικό αριθμό Ε/κ περιουσιών με το ελάχιστο οικονομικό κόστος για την Τουρκία.
Σχετικά με την «Επιτροπή» στα κατεχόμενα επαναλαμβάνουμε ότι (α) Το ΕΔΑΔ δεν υποχρεώνει οποιονδήποτε Ε/κ ιδιοκτήτη να πάει στην «Επιτροπή» με σκοπό να διασφαλίσει το δικαίωμα στην ιδιοκτησία του (β) Η σύνδεση ανάμεσα στην λειτουργία της «Επιτροπής» (μέχρι Δεκ 2011) με το
δικαίωμα ιδιοκτησίας είναι αυθαίρετη και παραπλανητική (γ) Η "Επιτροπή" ΔΕΝ είναι Δικαστήριο και ούτε ακολουθεί όσα επιβάλλονται εντός Ε.Ε. σε τέτοιες περιπτώσεις. Γι αυτό άλλωστε, η λειτουργία της «Επιτροπής» (και η καταφυγή σε αυτή με ό,τι άλλο σχετικό) αντίκεινται προς την Απόφαση του ΔΕΚ στην υπόθεση Όραμς.
Γενικά, ένας ιδιοκτήτης κατεχόμενης περιουσίας (ο ιδιοκτήτης είναι νόμιμος, ενώ ο κάτοχος είναι παράνομος) εφόσον το επιθυμεί μπορεί να θέσει ενώπιον Δικαστηρίου αίτημα για αποζημίωση για την απώλεια χρήσης της περιουσίας του, κάτι σαν "ενοίκιο" επειδή στερήθηκε την ιδιοκτησία του. Στην προκειμένη περίπτωση όμως που είναι και η πραγματικότητα, η "Επιτροπή" προσφέρει ένα ποσό στον ιδιοκτήτη για να μεταβιβαστεί η ιδιοκτησία οριστικά στην Τουρκία. Για την «Επιτροπή», θέματα αποζημίωσης για απώλεια χρήσης ή για αποκατάσταση της περιουσίας στον ιδιοκτήτη, είναι ανύπαρκτα.
Συγκεκριμένα, από την λειτουργία της "Επιτροπής" το σύνολο των διευθετήσεων παρουσιάζει μιαν πραγματικότητα. Η "Επιτροπή" ΔΕΝ πληρώνει αποζημίωση για την απώλεια χρήσης στον ιδιοκτήτη επειδή ο ίδιος αυτό μόνο θέλει. Η "Επιτροπή" προσφέρει εκείνο που η ίδια θέλει και συνίσταται σε ένα ποσοστό (γύρω στο 10%) της αξίας της ιδιοκτησίας. Επίσης, η "Επιτροπή" αποδέχεται καλούμενους "δικηγόρους" της "ΤΔΒΚ" (που είναι Τούρκοι ή Τ/κ) και δεν αποδέχεται τους δικηγόρους της Κυπριακής Δημοκρατίας οι οποίοι είναι αναγνωρισμένοι σε όλη την Ε.Ε. να έχουν νομικό ρόλο ενώπιον της. Για τον ρόλο δικών μας δικηγόρων και τις χρεώσεις και προμήθειες που απαιτούν σε μια τέτοια διαδικασία, επαφίεται στον καθένα να το αξιολογήσει.
Το πιο κάτω είναι ένα υποθετικό παράδειγμα που εξηγεί με απλό τρόπο μερικές πραγματικότητες. Ένας Ε/κ (με οικονομικά προβλήματα) πάει στην "Επιτροπή" σχετικά με περιουσία του αξίας 1 εκατομμυρίου ευρώ, με επιπρόσθετο εκτιμημένο ποσό αποζημίωσης για απώλεια χρήσης 70,000 ευρώ (γύρω στο 7% της αξίας). Η "Επιτροπή" προτείνει 100,000 ευρώ για να αγοράσει την περιουσία από τον ιδιοκτήτη, ο οποίος οφείλει ήδη 5,000 ευρώ χρεώσεις/έξοδα στον Ε/κ δικηγόρο που συνεργάστηκε με Τ/κ παράνομο δικηγόρο. Εάν ο ιδιοκτήτης αποδεχτεί, πρέπει να του αποκοπούν πρόσθετες χρεώσεις και προμήθειες του ψευδοκράτους π.χ. περιλαμβάνεται χρέωση ΦΠΑ, αν και στα κατεχόμενα δεν υπάρχει ΦΠΑ. Είτε λοιπόν ο ιδιοκτήτης παίρνει το τελικό ποσό (μετά από όλες τις αποκοπές) των 70,000 ευρώ και χάνει ΟΡΙΣΤΙΚΑ την περιουσία του, είτε δεν αποδέχεται και συνεχίζει για … το ΕΔΑΔ. Ο Ε/κ δικηγόρος, ο Τ/κ «συνεργάτης» και όλοι γύρω του, τον συμβουλεύουν να αποδεχτεί και απαιτούν όσα τους χρωστά! Ο ιδιοκτήτης είτε αποσύρεται από την «Επιτροπή» για να διατηρήσει την περιουσία του (αλλά πρέπει να πληρώσει αρκετές χιλιάδες ευρώ με την οικονομική του κατάσταση να χειροτερεύει), είτε επιμένει να συνεχιστεί η διαδικασία στο "Ανώτατο Δικαστήριο" του ψευδοκράτους και μετά στο ΕΔΑΔ με την προσδοκία ότι, μετά από 20 περίπου χρόνια θα του αποδοθεί αποζημίωση 100,000 ευρώ για την απώλεια χρήσης.
Η άποψη ότι ένας Ε/κ με οικονομικό πρόβλημα θα μπορέσει να αντέξει όλη αυτή την διαδικασία (χρεώσεις, πιέσεις, χαμένος χρόνος) και θα παραμείνει προσανατολισμένος και άκαμπτος στην επιδίωξη της αποζημίωσης για απώλεια χρήσης στο τέλος των 20 χρόνων, είναι εκτός πραγματικότητας. Από την άλλη, το ισχυρό κίνητρο ΟΛΩΝ των άλλων (μεσάζοντες, εκτιμητές, δικηγόροι κ.ά.) συγκλίνει στην αποδοχή του ποσού της «Επιτροπής». Στο τέλος θα γίνει εκείνο για το οποίο έγινε η "Επιτροπή": θα ξεπαστρέψει οριστικά σημαντικό αριθμό Ε/κ περιουσιών με το ελάχιστο οικονομικό κόστος για την Τουρκία.